Ultra Vires/Falsus procurator/Estoppel

 ~:jam•est•prawradca łona~syn ~:jam•est•praweda viasta~łona sole juri ESTATE DOMINIUM EMINENT Prawa•Naturalnego:

~)}][{(~

❦᛭E’qzit᛭~ˈkʂ·ɨ·ʂtɔf 

···•*°᛭.᛭°•·(©H®ᛁ§᛭0FF)·•°᛭.᛭°*•··· 

«« ✠)}][{(•ᛊ·᛭)}][{(✠ 

~𝔨𝔬𝔪ɨ𝔴𝔬𝔡𝔷ɨ𝔯𝔢𝔶Ⱑ❀

~Ⱑ᛭eᛊt᛭ᛊuɨ᛭Ⱓrɨᛊ~•ᛊ·:

~)}][{(~

Ultra Vires

Prawo cywilne

W prawie cywilnym skutki działania ultra vires odnośnie do osób prawnych określa między innymi art. 39. § 1 Kodeksu Cywilnego, który stanowi
Kto jako organ osoby prawnej zawarł umowę w jej imieniu nie będąc jej organem albo przekraczając zakres umocowania takiego organu, obowiązany jest do zwrotu tego, co otrzymał od drugiej strony w wykonaniu umowy, oraz do naprawienia szkody, którą druga strona poniosła przez to, że zawarła umowę nie wiedząc o braku umocowania. Osoba fizyczna wykraczająca poza zakres umocowania to Falsus procurator.

Prawo międzynarodowe publiczne

Wiążący charakter działań ultra vires w tym prawie wynika z szeroko rozumianej zasady estopelu. Skutki aktów ultra vires odnośnie do traktatów określa Konwencja wiedeńska o prawie traktatów, która ustanawia wyjątki od wiążącego charakteru, wynikające z ochrony dobrej wiary. Przepisy konwencji są odzwierciedleniem istniejących zwyczajów międzynarodowych w tej kwestii.

Falsus procurator (łac. rzekomy pełnomocnik) – osoba, która działa bez umocowania lub przekracza jego zakres. Instytucji tej nie należy mylić z pojęciem osoby negotiorum gestor, które oznacza podmiot działający na czyjąś korzyść bez zlecenia. Działanie bez umocowania oznacza, że pełnomocnictwo w ogóle nie zostało udzielone albo czynność prawna obejmująca udzielenie pełnomocnictwa jest dotknięta bezwzględną nieważnością i nie pociąga skutków dla reprezentowanego. Przekroczenie zakresu umocowania polega na jakimkolwiek naruszeniu granic umocowania określonych przez mocodawcę w treści pełnomocnictwa bądź w treści stosunku stanowiącego podstawę pełnomocnictwa.

Prawo polskie

Od braku skutków dla umocowanego polski kodeks cywilny przewiduje kilka wyjątków. Pierwsze z nich dotyczą interesu reprezentowanego. Umowa zawarta przez rzekomego pełnomocnika może zostać potwierdzona, na co reprezentowany ma określony termin. W przeciwnym wypadku umowa nie wywoła żadnych skutków prawnych zgodnie z ogólną regułą. Możliwość potwierdzenia również dotyczy jednostronnych czynności prawnych w sytuacji, gdy ten, któremu złożono oświadczenie woli w cudzym imieniu wiedział, że pełnomocnik rzekomy nie ma umocowania i mimo to zgodził się na jego działanie. Ponadto rzekomy pełnomocnik musi zwrócić to, co otrzymał od drugiej strony w wykonaniu umowy oraz do naprawienia szkody, którą druga strona poniosła przez to, że zawarła umowę nie wiedząc o braku umocowania lub przekroczenia jego zakresu (art. 103 § 3 KC).
W drugiej kwestii wyjątek od zasady wiąże się z interesem osób dokonujących w dobrej wierze czynności prawnych z rzekomym pełnomocnikiem. Czynność prawna dokonana przez rzekomego pełnomocnika po wygaśnięciu jego umocowania jest ważna, chyba że dokonywający czynności prawnej wiedział lub mógł się dowiedzieć o wygaśnięciu umocowania (art. 105 KC). Reprezentowany może się przed tym chronić, ponieważ przysługuje mu roszczenie o zwrot dokumentu pełnomocnictwa po wygaśnięciu umocowania (art. 102 KC). Może także przeciwko pełnomocnikowi rzekomemu wnieść roszczenie odszkodowawcze.

Estoppel (łac. venire contra factum proprium) – przeszkoda niepozwalająca stronie na powołanie się na fakty czy okoliczności sprzeczne z jej poprzednimi oświadczeniami lub czynnościami.

Podmiot prawa, jeśli trwał przy określonej praktyce, nie może powoływać się na bezprawność tej praktyki lub jej niewiążący charakter, o ile inny podmiot prawa przyjmował tę praktykę w dobrej wierze i poniósłby szkody w wyniku zmiany tej praktyki.

Zasada stosowana w sądownictwie arbitrażowym i wewnętrznym anglosaskim, odgrywa istotne znaczenie we współczesnym międzynarodowym prawie publicznym. Sprowadza się ona w tym prawie do łacińskiej paremii non concedit venire contra factum proprium (nie pozwalać sobie na działanie sprzeczne z własnymi czynami). Na zasadę estoppel („nie zaprzeczania sobie”) można się powołać, gdy czyn został dokonany przez kompetentny organ państwowy i zaakceptowany przez drugie państwo, które opierając się na tym czynie, podjęło własne działanie.

Etymologia

Według słownika Webstera, termin estoppel wywodzi się ze starofrancuskiego estoupail oznaczającego czop, szpunt (ang. bung).